Hayatın belli dönemlerinde kendimizi yetersiz, eksik ya da değersiz hissetmemiz oldukça insani bir durumdur. Ancak bu duygular zamanla kalıcı hale geldiğinde hem ruh sağlığımızı hem de günlük yaşantımızı olumsuz yönde etkileyebilir. Değersizlik duygusu, çoğu zaman çocukluk deneyimlerinden, ilişkilerde yaşanan kırılmalardan ya da sürekli eleştirilmekten kök alır. Peki bu duyguyla nasıl baş edebiliriz?
Değersizlik hissi genellikle bir düşünce zincirinin sonucudur. “Ben yeterince iyi değilim”, “Kimse beni önemsemiyor” gibi otomatik düşünceler bu duygunun temelini oluşturur. Öncelikle bu düşünceleri fark etmek, onların hayatımız üzerindeki etkisini anlamak açısından çok önemlidir. Kendinize şu soruyu sorun: Bu düşünce nereden geliyor? Ne zamandır böyle hissediyorum?
Zihninizde size sürekli olarak olumsuz şeyler söyleyen bir “iç eleştirmen” olabilir. Bu ses, genellikle geçmişte maruz kaldığınız eleştirilerden ya da beklentilerden beslenir. Kendinizi suçlayan, aşağılayan bu sesi fark ettiğinizde, yerine daha şefkatli ve destekleyici bir iç ses koymayı deneyin. Tıpkı bir arkadaşınıza söyler gibi: “Bu duyguyu yaşamak normal, ama sen değerli bir insansın.”
Değersizlik duygusu, bazen mükemmeliyetçilikten beslenir. Kendi kendimize koyduğumuz yüksek standartlar, onları karşılayamadığımızda başarısızlık ve yetersizlik duygusuna yol açar. Oysaki küçük, ulaşılabilir hedeflerle ilerlemek; başarı hissini artırır ve özsaygıyı destekler.
Sosyal medya çağında, başkalarının hayatına bakıp kendi yaşamımızı eksik hissetmek çok kolay. Ancak unutmayın ki, herkesin gösterdiği sadece en parlak yüzüdür. Kıyaslamak yerine kendi gelişiminize, ilerlemenize ve çabalarınıza odaklanın.
Zaman zaman herkes profesyonel desteğe ihtiyaç duyabilir. Değersizlik duygusu, tek başına başa çıkması zor bir yük haline geldiyse bir uzmandan yardım almak, bu süreci daha sağlıklı bir şekilde yönetmenize yardımcı olur.
Bazen olumsuz duygular öyle baskın hale gelir ki, güçlü ve değerli yanlarımızı unuturuz. Küçük bir deftere, kendinizle ilgili sevdiğiniz özellikleri, geçmişte başardığınız şeyleri ve size iyi hissettiren anıları yazın. Bu, zihinsel farkındalığı ve kendilik değerini güçlendirir.
Unutmayın; her insanın değeri, sadece başarılarıyla ya da dışarıdan gelen onayla ölçülemez. Siz, sadece var olduğunuz için bile değerlisiniz. Kendi iç dünyanıza şefkatle yaklaşmak, bu değeri yeniden hissetmenizin en güçlü adımı olacaktır.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın.