Günümüz dünyasında evlilik, bazen bir güç savaşı gibi algılanabiliyor. Kim daha çok kazanıyor? Kim daha fazla fedakârlık yapıyor? Kimin dediği oluyor? Modern bireyselleşme anlayışı, eşleri bazen birbirine rakip gibi konumlandırıyor. Oysa ki, evlilik bir rekabet değil, bir ortaklık meselesidir. Eşler birbirine rakip değil, aynı takımda mücadele eden yol arkadaşlarıdır.
İnsan doğası gereği bazen kıyaslama yapar. "Ben daha çok çaba harcıyorum, o ise rahatına bakıyor." ya da "Ben fedakârlık yapıyorum ama o aynı karşılığı vermiyor." gibi düşünceler evlilikte zaman zaman ortaya çıkabilir. Ancak bu, ilişkiyi bir yarışa çevirir ve eninde sonunda kazananı olmayan bir mücadeleye dönüşür. Çünkü evlilikte kazanan olmak, diğerini yenmek değil, birlikte güçlenmekle mümkündür.
İslam, evlilikte rekabeti değil, karşılıklı yardımlaşmayı ve sevgiyi esas alır. Allah Teâlâ, eşler arasındaki ilişkinin temelini şu ayette açıkça ortaya koymuştur:
"Kendileriyle huzur bulasınız diye sizin için kendi (cins) inizden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de O’nun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir..." (Rum Suresi, 21)
Bu ayette geçen meveddet (sevgi) ve rahmet (merhamet) kavramları, eşlerin birbirine karşı tavrının nasıl olması gerektiğini çok güzel özetler. Sevgi, başlangıçta kalpleri birbirine yaklaştıran bir güçtür. Ancak uzun vadede bir evliliğin sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için merhamet, fedakârlık ve anlayış gereklidir. Çünkü sevgi bazen azalabilir, ama merhamet ve sorumluluk bilinci baki kaldığında evlilik ayakta durur.
Peygamber Efendimiz (s.a.v), evlilikte eşlerin birbiriyle uyum içinde olmalarını teşvik etmiş ve şöyle buyurmuştur:
"Sizin en hayırlınız, ailesine en iyi davrananınızdır. Ben de aileme en iyi davrananınızım." (Tirmizi, Menakıb, 63)
"Sizin en hayırlınız, ailesine en iyi davrananınızdır. Ben de aileme en iyi davrananınızım." (Tirmizi, Menakıb, 63)
Efendimiz’in bu sözleri, bir Müslümanın eşine karşı nasıl davranması gerektiğine dair en güzel örneklerden biridir. Evlilikte mesele, kimin daha haklı olduğu veya kimin daha üstün olduğu değil, kimin daha güzel bir şekilde sorumluluk aldığıdır.
Bir gün Hz. Aişe (r.a), Resûlullah (s.a.v) ile bir konuda farklı düşündüğünü belirtmiş ve aralarında ufak bir tartışma yaşanmıştı. Bunun üzerine Peygamber Efendimiz, Hz. Aişe'ye şefkatle yaklaşarak meseleyi büyütmemiş, aralarındaki muhabbeti korumuştu. Bu, bize eşler arasında yaşanan anlaşmazlıkların rekabet unsuru haline getirilmemesi gerektiğini gösterir. Tartışmalar, kazananı olmayan savaşlara dönüşmemeli; aksine, anlayışın ve affediciliğin devreye girdiği birer imtihan olarak görülmelidir.
Eşler arasında adalet önemlidir; ancak adalet, matematiksel bir eşitlik değildir. Hayatın farklı dönemlerinde bir taraf daha çok yorulabilir, diğer taraf daha fazla sorumluluk alabilir. Ama önemli olan, birbirini dengeleyebilmek ve bu süreçte rekabet değil, destek ruhuyla hareket etmektir.
Evlilik, menfaat üzerine kurulu bir ortaklık değildir; sevgi, merhamet ve sorumluluk bilinciyle şekillenen bir yolculuktur. Rabbimiz, Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurur:
"Onlar sizin için bir örtüdür, siz de onlar için bir örtüsünüz." (Bakara Suresi, 187)
Bu ayette geçen "örtü" kavramı, eşlerin birbirini tamamlayan, birbirini koruyan ve birbirine destek olan varlıklar olduğunu gösterir. Örtü nasıl ki insanın kusurlarını örter, onu dış etkenlerden korur ve sıcaklık sağlar, işte eşler de birbirleri için böyle olmalıdır. Birbirinin açığını kollayan, hatalarını yüzüne vuran bir çift mi olmak daha iyidir, yoksa birbirine omuz veren, eksiklerini tamamlayan bir çift mi?
Hayatın zorlukları zaten yeterince yorucuyken, bir de evin içinde savaş vermek yerine, güvenli bir sığınak oluşturmak daha anlamlı değil mi? Günümüz dünyasında, bireyselleşme ve benmerkezci yaşam tarzları yaygınlaştıkça, insanlar eşlerini bir destek unsuru olarak görmek yerine bir rekabet unsuru olarak görmeye başlıyor. Oysa İslam, aileyi bir yarış sahası değil, bir dayanışma yuvası olarak tanımlar.
Sonuç olarak, eşler birbirlerinin rakibi değil, duası olmalıdır. Birbirini yıpratan değil, yükselten olmalıdır. Çünkü hayat, bir yarış değil; omuz omuza yürünecek bir yolculuktur. Allah, evliliklerimizi sevgi, merhamet ve anlayışla dolu eylesin.