Barajlar, ülkede suyun önemini gösteren en önemli yapılar.
Barajlar suyun hangi boyutlarda olduğunu göstermesi bakımından da, önemli yapılar. Barajlardaki su seviyesinin insanları sevindirdiği ve korkuttuğu yıllar oluyor. Su çokluğu sevindirirken, su azlığı son yıllarda olduğu gibi korkutuyor.
Normal olarak su darlığının olduğu yıllarda barajların yapım tarihleri ve su tutma kapasiteleri-mevcut doluluk oranları daha çok konuşuluyor.
Tarihi yağışsızlık döneminin yaşandığı ilimiz hinterlantında bulunan barajlar konuşuluyor. Afşar Barajı, Bağbaşı Barajı, Suğla Depolaması en çok da şehir merkezine 17. Km. uzaklıkta olan Altınapa Barajı konuşuluyor. Geçenlerde bu konularla fazla ilgisi olmadığını düşündüğümüz bir insan bize, Afşar Barajını sorunca şaşırdık.
Afşar Barajı, KOP Projesi kapsamında olan bir baraj. Tamamlandığında 386 milyon metreküp su tutacak olan bir baraj. Barajın suları, Hadim Tüneli tamamlandığında Ova’ya taşınacak ama Tünel’in yapımında yaşanan sorunlar giderilemiyor.
Yeri gelmişken KOP kapsamında yapımı tamamlanan ve şehre su servisi sağlanan Bağbaşı Barajı’nın su tutma kapasitesinin 200 milyon metreküp olduğunu da belirtmiş olalım. Faaliyete geçtiği ilk yılarda 150 milyon metreküp kadar su tutma kapasitesine ulaşan Bağbaşı Barajı’ndaki su seviyesi son birkaç yılda artan yağışsızlık sebebiyle, Aralık-2024 yılı ölçümlerinde 50 milyon metreküp seviyelerine kadar gerilemiş görünüyor.
ALTINAPA BARAJI
Altınapa Barajı, halk arasında en çok bilinen ve çok da konuşulan bir baraj. Bunun sebebi, bu barajın şehre çok yakın mesafede olmasından kaynaklanıyor. Bu şehirde yaşayıp da, Altınapa Barajını bilmeyen insan yok.
Nasıl bilmesinler: Şehirde Altınapa Barajının suları, sulama ve içmede kullanılıyor.
Altınapa Barajı, 1963-1967 yılları arasında yapıldı.
Kesme taştan yapılan Altınapa Hanı ve yanında bulunan köprü, Altınapa Barajının yapılmasıyla sular altında kalan iki tarihi eser. Ülkede baraj yapımları esnasında sular altında kalan başka önemli tarihi eserler olduğu gibi, köyler, camiler ve daha başka yapılarda bulunuyor. Suların altında kaybolup gidiyor her ne varsa. İlk bakışta tuhaf gibi görünse de, bu bir zorunluluk olmalı coğrafi ve meteorolojik şartlar gereği.
Altınapa Hanı’nın, Altınapa Barajının altında kalmasının sebebi de aynı şekilde coğrafi ve meteorolojik şartlar sebebiyle olmalı.
Altınapa Barajı şehrin içme ve sulama su ihtiyacını yakın zamana kadar çok büyük ölçüde karşılayan bir baraj oldu. Baraj, sulamada Meram Çayı oldu. Meram Çayı, uzun yıllar şehre bir başta bir başa su verdi. Bağlar, bahçeler, tarlalar Meram Çayı’nın mahallelerde kolları olan kanallardan sulandı. Sonra su ve suyun yarattığı yeşillikler, güzellikler adım adım kayboldu.
Su tutma kapasitesi 32 milyon metreküp olan Altınapa Barajındaki su seviyesi, Aralık-2024 yılı ölçümlerinde, 3 milyon 200 bin metreküpe geriledi.
Gözler, barajlarda.