SU KESİNTİLERİ YOLDA MI?

Konya Postası Gazetemizde geçtiğimiz Cumartesi günü ilk sayfada verilen haber “KURUYORUZ” olarak verilmiş. Çok önemli bir konuyu tekrar gündeme taşıdığı haberi yapan Emre Yavuz arkadaşımızı tebrik ediyorum. Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre Konya’da son 61 yılın en kurak Ocak ayı yaşanmış. Türkiye Genelinde Ocak 2025 ayında 7,1 gün yağış görülürken, Konya’da sadece 1 gün yağış kaydedilmiş. İç Anadolu Bölgesinde uzun yıllar ortalamalarına göre 2025 yılı Ocak ayında yağışta %70 azalma olduğu belirtiliyor.
Aynı haberi alt başlığında Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Uğur İbrahim ALTAY’ın sosyal medyada sık sık vatandaşlarımıza su tasarrufu konusunda uyardığı, hatta “Suyumuzu tasarruflu kullanmazsak yaz döneminde olası su kesintileri ile karşılaşabiliriz. Bunun önüne geçmek için su tedariki çalışmaları yapıyoruz. Hepimizin suyu daha bilinçli kullanmamız gerekiyor. Sadece bugünü değil, yarını da düşünerek hareket edelim.” İfadeleri yer alıyordu. Geç de olsa en yetkili ağızdan bunları duymak, hem sevindirdi, hem de üzdü.
Sevindim. Çünkü bu işin ne kadar ciddi bir konu olduğunun en üst makamlarda anlaşıldığı için. Üzüldüm yıllardır bunları söyleyen benim gibi uzmanların, akademisyenlerin, sivil toplum gönüllülerinin sesini bugüne kadar duymadıkları, ciddiye almadıkları, neden bu kadar geç kaldıkları için.  
Hakkını yemeyelim. Konya Su ve Kanalizasyon İdaresi KOSKİ web sayfasında sürekli, zaman zamanda sokak ilan tabelalarında suyumuzun tasarruflu kullanılması için uyarılarda bulunuyor: “Doğa Susarsa, İnsan da Susar”, “Damlaya Damlaya Çöl Olur”, “DoğruSU israf Etmemek” gibi. KOSKİ, aynı zamanda başka hiçbir büyükşehirde olmayan bir özelliğimizi de ortaya koyuyor. “TATLI SUŞEHRİ KONYA” .
Konya’da Dutlu, Çayırbağı, Mukbil, Beypınarı ve Kırankaya kaynaklarından getirilen pınar suları tüm şehir merkezine ayrı bir şebeke hattıyla yaklaşık 590 km uzunluk ve 1009 adet tatlı su çeşmesiyle halkımızın hizmetine sunulmakta olduğu, ancak barajlarımızdaki doluluk oranlarının da Altınapa’da %11, Bağbaşı barajında %17’e kadar düştüğünü ilan ediyor. Peki ya sonra?
Bizler, Sürdürülebilir Çevre Derneği (SÜÇEV) olarak geçtiğimiz yıl içinde İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü desteği ile yürüttüğümüz “ SÜRDÜRÜLEBİLİR YAŞAM İÇİN SU TASARRUFU” Projesi kapsamında gerçekleştirdiğimiz “Su ÇALIŞTAYI” nda yer alan 7 masada: Çevre Ahlakı ve Tasarruf Kültürü, Su Kaynakları, Tarım ve Su, Sanayi ve Su, Evsel Su Kullanımı, İklim Değişikliği ve Su, Sürdürülebilir Çevre Su Yönetimi” konuları ele alındı ayrı ayrı sorunlar ve çözüm yolları ortaya kondu. Kısa süre sonrada kitapçık halinde yayınlanacak, ilgililere iletilecektir.
Burada KOSKİ’nin çalışmalarına öneri olması amacıyla sadece Evsel Su Kullanımı masasının sonuçlarını paylaşmak istiyorum. Bu masada günlük yaşantımızda, evlerde, işyerlerinde gerek bireysel gerekse ortak alanlarda içme, temizlik ve bahçe sulaması gibi faaliyetlerimizde su kullanımı, su tasarrufu bilincinin toplumda ne kadar yaygın olduğu, suların boşa harcanmaması için neler yapılması gerektiği, bu alanlarda etkili olan faktörlerin neler olduğu ile ilgili sorunların ve çözüm yolları ele alındı. Buna göre:
SORUNLAR:
 
  1. Evsel kullanım amaçlı su yönetiminin imar plan ve projelerinde yer almaması,
  2. Konutlarda kullanılan suyun en aza indirilmesine yönelik uygulanabilir tesisat projelerinin olmaması,
  3. Bireysel su kullanımına ve su tasarrufuna yönelik erken yaşlarda farkındalık sağlayacak eğitimlerin verilmemesi,
  4. Kişisel olarak su ayak izimizin tam olarak bilinmemesi,
  5. Gıdaların önümüze gelmesi için geçen süreçte, giysilerimizin kullanıma hazır hale gelmesi için geçen süreçte harcanan suyun miktarının farkında olunmaması,
  6. Konut ve sitelerin ortak kullanım alanlarındaki peyzaj sulama sularının şebeke suyundan kullanılması,
  7. Evlerde kayıp kaçak su harcamalarının önlenmesine yönelik tedbirlerin zamanında alınamaması,
  8. Su tasarrufuna yönelik akıllı su kullanım sistemlerinin yaygınlaştırılamaması,
  9. Çatılardan akan suları (yağmur suyu) toplama sistemlerinin olmaması veya yetersiz olması
  10. Konutlara verilen suların kullanım amaçlarına göre dağıtımının yapılamaması,
  11. Beyaz eşya (çamaşır, bulaşık makinesi), banyo, klozet vb. su harcanan yerlerdeki su tasarruf önerilerinin uygulanabilir olmaması,
  12. Konya sokaklarına özgü tatlı su çeşmelerinin amaç dışı kullanılması,
  13. Evlere verilen şehir şebeke sularının kalitesi/içme suyuna uygun olup olmadığının belirlenememesi,
  14. Su verimliliği seferberliğinin yaygınlaştırılamaması.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:
 
  1. Bireysel su kullanımına yönelik eğitim ve farkındalık oluşturacak proje ve programların okul öncesi eğitim kurumlarından başlamak üzere tüm okulların müfredatına dâhil edilmesi,
  2. Evsel su yönetiminin içme suyu, atık su, depolama, yeniden kullanım (gri su), yağmur suyu kullanımı konularının imar projelerinde yer alması, yasal düzenlemelerin yapılması,
  3. Kayıp kaçak su harcamalarının en aza indirilmesine yönelik uygulanabilir plan ve projelerin geliştirilmesi, kamuoyuyla paylaşılması, ailelere yerinde eğitim verilmesi,
  4. Kamuya açık park ve bahçelerde, özel konutların ortak yeşil alanlarında peyzaj düzenlemelerinde az su isteyen bitki ürün deseninin seçilmesi, sulama saatlerinin buharlaşma ve yağış durumu göz önüne alınarak uygulanması, tasarruflu sulama sistemlerinin seçilmesi
  5. Evsel su kullanımının bina tipi, kullanıcı türü, kullanım amacı ve kullanılacak alanlara göre kategorize edilmesi, bu konularda analiz yapılıp standartların belirlenmesi,
  6. Yediğimiz içtiğimiz gıdaların önümüze gelene kadar geçen süreçte ne kadar su harcandığının tespiti, örneklerin açıklanması, gıda israf ederken buna göre hareket edilmesi,
  7. Günlük giysilerimizin kullanıma hazır hale gelene kadar geçen sürede ne kadar su harcandığına dair bilgilerin açıklanması ve bireylerin bunları düşünerek alışveriş yapması,
  8. Konutlarda, binalarda akıllı su kullanım sistemlerinin yaygınlaştırılması, yeşil bina uygulamasının başlatılması,
  9. Sokaklarda bulunan tatlı su çeşmelerinin amaç dışı kullanımının önlenmesi, gerekirse kapatılması,
  10. Evlere verilen suların içme suyu kalitesinde olup olmadığının bölgesel olarak belirlenmesi ve kullanıcılara açıklanması,
  11. Halı yıkama, araba yıkama tesislerinde su tasarruflu yıkama sistemlerine geçilmesi,
  12. Bireysel su kullanım alanlarında suyun boşa harcanmaması bilincinin yaygınlaşması,
  13. Su ayak izi hesaplamalarının konut bazlı yapılması ve belli standartların getirilmesi,
  14. Su verimliliği seferberliğine katılımın sağlanması.
SONUÇ olarak önümüzdeki yaz aylarında Sayın Başkanın dediği su kesintilerine maruz kalmamak için acilen yapılması gereken işleri sadece vatandaşlardan değil yetkili kurumlardan da beklemek bizim hakkımız. Vatandaşlarımız reçeteyi ortaya koydular, uygulamak sizin elinizde. Suyumuzu kullanırken dikkatli olalım sonra hasret kalmayalım. Kalın sağlıcakla