2015 yılında Özelleştirme İdaresi’nden 685 milyon dolar bedelle satın alınan SOMA Termik Santrali, Konya Şeker Fabrikasının 72 yıllık tarihinde sırtına yüklenen en ağır borç yükü oldu.
SOMA Termik Santralinden doğan borçlar, alındıktan sonra bazı sebeplerle ödenemez hale geldi. Tesisisin eskiliği, alınırken fiyatının yüksek olması, döviz cinsinsen borçlanılması ve enerji fiyatlarının beklenenin altında kalması gibi sebepler, borç ödemeyi güçleştirirken, borç üstüne borç da getirdi.
Konya Şeker ödemekle bitiremediği SOMA borçları yüzünden, finansal çıkmaza düştü. İşletme, borç ve faiz sarmalına girdi. Santrale kredi açan alacaklı bankalar, Şeker’in üzerine yürüdü. Banka hesaplarına el konuldu, bloke edildi.
SOMA, Şeker’i “bitirecek-bitirdi” süreci yaşanırken, başkan Ramazan Erkoyuncu yönetimi söylenenlere aldırış etmedi ve direndi. Liderlerin en zor işlerinden birisidir kayıplar karşısında, geri çekilmemek, yılmamak. Direnmek ve çarpışa çarpışa kazanmak. Erkoyuncu, bunu başardı. Başında olduğu kurumu kurtardı.
Başkan Ramazan Erkoyuncu, Şeker ve bağlı işletmeleri kurtaran ve önünü açan borç ödeme ve tasfiye anlaşmasını geçen hafta içerisinde kamuoyu ile paylaştı. Anlaşma, alacaklı konsorsiyum bankalarla yapılan anlaşma.
Konya Şeker’in bu konuyla ilgili “Kamuoyu duyurusu” başlıklı açıklaması şöyle.
“Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’ndan 22 Haziran 2015 tarihinde Konya Şeker A.Ş. tarafından devralınan Soma Termik Santrali’nin kredi borcu, bankalar ile yapılan anlaşma sonucunda tamamen ödenerek kapatılmıştır. 31 Aralık 2024 tarihi itibariyle Soma Termik Santrali’nin TKİ dışında hiçbir kamu kurumuna borcu kalmamıştır. TKİ’ye olan borç yükümlülüğü Soma Termik Santrali ve Elektrik Üretim A.Ş’ye aittir. Konya Şeker A.Ş’nin Soma Termik Santralinden dolayı kamu ve özel sektör dahil olmak üzere hiçbir kurum, kuruluş veya kişiye borcu ve yükümlüğü bulunmamaktadır.
Türkiye’nin üreten gücü Konya Şeker, bağlı işletmelerinde üretilen Torku markası ile gıda alanındaki başarısını Türkiye ve ihracat pazarında kanıtlamış olup ülke ve bölge ekonomisine önemli katkı sağlamaya devam etmektedir. Konya Şeker bundan sonraki süreçte de üretim tesislerinde kapasite artırma yatırımlarıyla daha da büyüyerek gıda alanında başarılarını taçlandırıp tarımsal üretimde de çiftçinin yanında olmaya devam edecektir.
Kamuoyunun bilgisine saygıyla duyurulur.”
Konya Şeker 72 yıllık tarihinin tartışmalı en ağır borç yükünden, 72 yıllık tarihinin en başarılı anlaşmasıyla 31 Aralık 2024’de kurtuldu.
Alacaklı konsorsiyum bankalarla yapılan anlaşma “Özel Durum Açıklama Formu” adını taşıyan bir yazıyla, 09 Ocak 2025 tarihinde Sermaye Kurulu Başkanlığı’na da şu sözlerle bildirildi. “Şirketimizin 25.06.2021 tarihli Özel Durum Açıklamasına konu konsorsiyum bankalar Finansal Yeniden Yapılandırma (FYYÇA) kapsamında erken ödemeye yönelik yapılan tadil ve yeniden düzenleme sözleşmesine uygun olarak tüm finansal borçlar ödenerek kapatılmıştır.”
BİR DEFADA 205 MİLYON DOLARLIK ÖDEME
Konya Şeker’in, SOMA TERMİK Santralinden doğan 4’ü kamu, 1’i de özel banka olmak üzere 275 milyon dolar borcu bulunuyordu. Bu borç konsorsiyum bankalarla yapılan sıkı pazarlıktan sonra, 205 milyon dolara indi. Bu tutardaki borç, Konya Şeker’in konsorsiyum bankalar tarafından bloke edilen banka hesaplarının serbest bırakılmasıyla ödendi. Yönetim, 70 milyon dolar az para ödeyerek borcu kapattı.
Peki, SOMA’nın borcu sıfırlandı mı?
Sıfırlanmadı.
7 milyar kadar daha borç var.
Fakat bu borç yapılan anlaşmayla, Konya Şeker’in borcu olmaktan çıktı.
Kalan borç Soma’nın borcu.
Soma kazanırsa, TKİ’ne (Türkiye Kömür İşletmeleri) ödeyecek.
Konya Şeker kurtuldu-kurtarıldı.
Başkan Erkoyuncu, kişisel çabalarıyla gemisini kurtardı.