Biliyorum çoğumuz lapa kar yağışını, kardan adam yapmayı, kartopu oynamayı özledik ama kış mevsiminin son ayındayız ve Konya merkezi ile çevre ilçeleri istenen kar yağışını alamadı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü tahminlerine göre yakın zamanda Konya merkezde yerde uzun süre örtü bırakacak kar yağışı beklenmiyor. Aslında ülkemizin bazı yöreleri kar yağışının etkisi altında, yolların kapandığı, okulların tatil edildiği haberlerini alıyoruz. Ama nedense bizim bölgemize istenilen kar yağışı bir türlü yağamıyor.
Öncelikle şunu kabul edelim normal hava diye bir şey yoktur. Yani her sene aynı mevsimde aynı düzeyde yağış olması, yağmur ve kar yağması beklenemez. Yağdığı zamanlar tabii ki olmuştur. En yakın 2017 ve 2022 kış aylarını hatırlayın yeter. Günlerce kar örtüsünün kalkmadığı günleri de yaşadık. O nedenle Allah’tan umut kesilmez. Hem daha kış geçmedi, Hıdırellez (6 Mayıs) geçmeden de artık kar yağmaz diyemeyiz.
Bilindiği üzere dünyanın dönüşüne uygun olarak atmosferdeki meteorolojik sistemler batıdan doğuya hareket etmektedir. Kış aylarında yurdumuz genellikle Balkanlar ve Sibirya’dan gelen soğuk ve yağışlı hava ile Orta Akdeniz üzerinden gelen nispeten ılık ve yağışlı havanın etkisi altında kalmakta yağmur ve kar yağışı almaktadır. Konya coğrafik konumu nedeniyle her iki sisteminde arasında yer aldığından bu kış kentin merkezi ve ovadaki ilçelerin istenen yağışı alması için yeterli koşulları oluşmadığı görülmektedir.
Bu sene maalesef barajlarımız yeterince yağış almadığı için dolmadı, mevcut su rezervleri de sinyal verdiğinden belediyelerimiz “Su tasarrufu” uyarısında bulunma gereğini duydu. Baharda ve yaz aylarında kuraklık yaşamamak için bu işi ciddiye almak ve gelecek planlarını buna göre yapmak zorundayız artık. Suyumuzu dikkatli kullanalım, sonra hasret kalmayalım.
Kar yağışı çok önemlidir. İklimi belirleyen en önemli parametrelerden biridir. Kar örtüsü olmadan, toprak güneş enerjisinin yaklaşık dört ila altı katı daha fazlasını emer. Karın varlığı veya yokluğu, dünyanın kara yüzeyindeki ısınma ve soğuma modellerini diğer tek kara yüzeyi özelliklerinden daha fazla kontrol eder. Kar örtüsü, dünya yüzeyinin sıcaklığını düzenlemeye de yardımcı olur.
Kar yağışının küresel bağlamda; gıda, su, turizm, tekstil, hayvancılık, ulaşım aksaklıkları, enerji, çığ riskleri ve altyapı tasarımı başta olmak üzere birçok sektör için önemli etkileri vardır. Kar eridiğinde dünyanın birçok bölgesinde nehirleri ve su rezervuarları doldurmaya yardımcı olur. Su rezervlerinin büyük çoğunluğunu kışın yağan kar yağışından temin eden bölgelerde, kar kuraklıkları ilkbahar ve yaz aylarında daha düşük su seviyesi demektir. Bölgemizde de nispeten kar kuraklığı yaşanıyor.
Kar tahmini, günlük yaşantımızın planlanmasında etkilidir. İşe gidip gelenlerin ve şehir sakinlerinin zorlu hava koşullarına hazırlanmasına ve şehirlerin kar temizleme çalışmalarını planlamasına yardımcı olur. Günümüzde kar tahminleri eskiden olduğundan çok daha iyidir ve gelişmeye devam etmektedir. Ancak kar tahmini, meteoroloji uzmanları için zorlu bir tahmin sürecidir. Özellikle büyük şehir merkezleri için tahmin yapmak daha zordur. Mahalleden mahalleye dahi değişebilir. Çünkü kar yağışı için yerel özellikler, topoğrafya, su yapılarına olan uzaklık, deniz seviyesinden yükseklik, rüzgârın estiği yön ve hızı başta olmak üzere birçok etken vardır. Tüm bunları dikkate alıp hesaplamak, noktasal tahmin yapmak haliyle bilgi ister, uzmanlık gerektirir.
Yılbaşından bu yana Konya ve çevresini etkileyen sistemler adeta bir birinin kopyası şeklinde haftada bir gün yağış bırakıp geçiyor. Bu yağış Ocak ayının son haftasına kadar yağmurdu, Şubat’ta kar yağışına döndü. Görünen o ki, soğuk hava ve haftada bir iki günlük yağışlı hava Şubat’ta da devam edecek. Bu arada kartopu oynamak ya da kar keyfi yaşamak isteyenler rakımı yüksek olan çevre ilçelere, dağlara çıkabilir.
Sonuç olarak, etrafımızı saran atmosferin harika dünyasında ne olup bittiğini çözmek ve geleceğini tahmin etmek öyle sanıldığı kadar kolay bir iş değildir. Yüce Allah (c.c), her şeyi bir neden üzerine yaratmış ve sistem mükemmel şeklide işlemektedir. Biz dua edelim hayırlısını dileyelim, inşallah. “Görelim bakalım Mevla’m neyler neylerse güzel eyler”. Kalın sağlıcakla.